Atasözleri, Türk kültürünün derinliklerinden gelen, kısa ve öz ifadelerle ders veren sözlerdir. Ancak, bazen kullanılan ifadelerin atasözü olup olmadığı konusunda kafa karışıklığı yaşanabilir. “Kim Milyoner Olmak İster?” yılbaşı özel bölümünde sorulan bu soru, atasözlerini ne kadar bildiğimizi sorguluyor. Peki, bu ifadelerden hangisi aslında bir atasözü değildir?
Soru:
Hangisi bir atasözü değildir?
Şıklar:
A: Açık kapı kilit tutmaz
B: Çürük tahta çivi tutmaz
C: Kaynayan kazan kapak tutmaz
D: Yuvarlanan taş yosun tutmaz
Doğru Cevap: A – Açık kapı kilit tutmaz
Açıklama:
“Açık kapı kilit tutmaz” ifadesi, anlam bakımından atasözlerini andırsa da, aslında literatürde bir atasözü olarak yer almaz. Atasözleri, genellikle halk tarafından nesilden nesile aktarılan, derin anlamlar taşıyan ifadelerden oluşur. Bu ifade ise böyle bir geleneğe dayanmaz ve atasözü özelliği taşımamaktadır.
Diğer Şıkların Açıklamaları:
B: Çürük tahta çivi tutmaz
Bu ifade, halk arasında yaygın olarak kullanılan ve bir işin temeli sağlam olmadığında başarılı olamayacağını anlatan bir atasözüdür. Türk Dil Kurumu tarafından da atasözü olarak kabul edilir.
C: Kaynayan kazan kapak tutmaz
Bu atasözü, duygu veya olayların saklanamayacağını ifade eder. Örneğin, çok belirgin bir durumun gizlenmesi mümkün değildir. Geleneksel bir Türk atasözüdür.
D: Yuvarlanan taş yosun tutmaz
Bu atasözü, sürekli hareket halinde olan veya yer değiştiren kişilerin bir yerde kök salamayacağını anlatır. Türk kültüründe uzun yıllardır kullanılan bir atasözüdür.
Atasözleri, kültürümüzün zenginliğini yansıtırken aynı zamanda bireylere hayat dersleri de verir. Ancak “Açık kapı kilit tutmaz” gibi ifadeler, atasözü niteliği taşımadığı için bu tür sorularda dikkatli olunmalıdır.
