İstanbul Ticaret Odası (İTO), Türkiye’nin en büyük metropolü olan İstanbul’da ekim ayına ilişkin enflasyon verilerini duyurdu. İTO’nun verilerine göre, İstanbul’da perakende fiyatlar ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 3,64 oranında artış gösterirken, yıllık bazda bu artış oranı yüzde 59,10 olarak kaydedildi. Toptan fiyat endeksinde ise aylık yüzde 0,15, yıllık yüzde 43,07 oranında yükseliş yaşandı. Özellikle giyim, konut, sağlık ve kişisel bakım harcamalarındaki fiyat artışları dikkat çekerken, ulaştırma ve haberleşme grubunda ise fiyatlarda düşüş gözlemlendi.
İstanbul’da Ekim Ayında Enflasyon Nasıl Şekillendi?
İTO’nun verilerine göre, İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 3,64 oranında artarak perakende fiyatlardaki yükselişi ortaya koydu. Bu oran, İstanbul’da yaşayan vatandaşların günlük ihtiyaçlarını karşılarken daha fazla harcama yapmak zorunda kaldığını gösteriyor. Öte yandan, toptan fiyatları yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi’nde ise ekim ayında yüzde 0,15 oranında artış kaydedildi. Bu durum, üretici ve tedarikçilerin maliyetlerinde hafif bir artış yaşandığını gösteriyor.
İstanbul Ticaret Odası’nın 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi üzerinden yaptığı yıllık değerlendirmeye göre, 2023 yılı ekim ayına kıyasla 2024 yılı ekim ayında perakende fiyatlardaki artış yüzde 59,10 seviyesine ulaştı. Aynı dönemde toptan fiyat endeksindeki yıllık artış oranı ise yüzde 43,07 olarak gerçekleşti. Bu veriler, İstanbul’da enflasyonun genel seviyesinin yükseldiğini ve tüketicilerin yaşam maliyetlerinin hızla arttığını gözler önüne seriyor.
Perakende Fiyatlardaki Artış Hangi Harcama Gruplarında Yoğunlaştı?
Ekim 2024 döneminde perakende fiyatlarda yaşanan artışın alt detaylarına bakıldığında, en büyük yükselişin giyim harcamalarında olduğu görülüyor. Giyim harcamaları grubunda yüzde 11,43 oranında bir artış kaydedildi. Bu artışı yüzde 5,47 ile diğer harcamalar, yüzde 4,17 ile sağlık ve kişisel bakım harcamaları, yüzde 4,06 ile konut harcamaları izledi. Gıda harcamalarında ise yüzde 3,40 oranında bir artış yaşandı. Ev eşyası harcamaları yüzde 1,38, kültür, eğitim ve eğlence harcamaları ise yüzde 1,14 oranında arttı.
Dikkat çekici bir diğer nokta ise ulaştırma ve haberleşme grubunda yaşanan fiyat düşüşü oldu. Bu grupta fiyatlar ekim ayında yüzde 0,62 oranında azaldı. Ulaştırma ve haberleşme grubundaki düşüş, diğer harcama gruplarında yaşanan yükselişlere kıyasla sınırlı bir etkiye sahip olsa da, İstanbul’daki genel enflasyon seyrinde dikkate değer bir ayrıntı olarak öne çıkıyor.
Toptan Fiyatlarda En Çok Artış İnşaat Malzemeleri ve Enerji Girdilerinde Görüldü
Toptan fiyat endeksinin alt kalemlerine bakıldığında ise inşaat malzemelerindeki artış dikkat çekiyor. İnşaat malzemeleri grubunda fiyatlar ekim ayında yüzde 4,01 oranında artış gösterdi. Bu artış, inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmaların maliyetlerinin yükseldiğine işaret ediyor. Aynı dönemde yakacak ve enerji maddeleri grubunda yüzde 1,49, gıda maddeleri grubunda yüzde 0,07 ve işlenmemiş maddeler grubunda yüzde 0,04 oranında artış yaşandı.
Öte yandan, kimyevi maddeler grubunda yüzde 2,81 oranında, madenler grubunda ise yüzde 0,03 oranında düşüş gözlemlendi. Mensucat grubunda ise fiyatlarda herhangi bir değişiklik kaydedilmedi. Bu durum, toptan fiyatlarda belirli gruplarda yaşanan artışın, bazı sektörlerde maliyet baskılarının devam ettiğini, diğer gruplarda ise nispeten stabil bir seyir izlendiğini gösteriyor.
İstanbul’da perakende fiyatlar ekim ayında neden bu kadar arttı?
İstanbul Ticaret Odası verilerine göre, ekim ayında perakende fiyatlar aylık bazda yüzde 3,64 oranında artış kaydetti. Bu artışın ana nedeni, giyim, sağlık, konut ve gıda gibi temel harcama kalemlerinde yaşanan yüksek maliyetler oldu. Özellikle döviz kuru, enerji fiyatları ve küresel piyasalardaki belirsizlikler, İstanbul’daki tüketici fiyatlarını yukarı çekiyor.
Ekim ayında toptan fiyat endeksinde hangi kalemlerde düşüş yaşandı?
Ekim ayında toptan fiyat endeksine baktığımızda, kimyevi maddeler grubunda yüzde 2,81 oranında, madenler grubunda ise yüzde 0,03 oranında düşüş yaşandı. Ayrıca mensucat grubunda herhangi bir fiyat değişimi görülmedi. Bu kalemlerdeki fiyat düşüşleri, diğer gruplardaki artışları dengeleyici bir rol oynamış olabilir.
İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi nedir?
İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, İstanbul Ticaret Odası tarafından 1995 baz yılı esas alınarak hazırlanan bir enflasyon ölçüm endeksidir. Bu endeks, İstanbul’da yaşayan vatandaşların temel tüketim harcamalarındaki fiyat değişimlerini izlemek amacıyla kullanılır ve perakende fiyat hareketlerini yansıtır.
Toptan Eşya Fiyatları İndeksi neyi ifade eder?
Toptan Eşya Fiyatları İndeksi, İstanbul Ticaret Odası tarafından hazırlanan ve toptan fiyatlardaki değişimleri gösteren bir endekstir. Bu endeks, üretici ve tedarikçilerin maliyet artışlarını ölçmek amacıyla kullanılır ve İstanbul’daki toptan eşya fiyatlarındaki aylık ve yıllık değişimleri gösterir.
Hangi harcama gruplarında en yüksek artış yaşandı?
Ekim ayında en yüksek artış giyim harcamaları grubunda görüldü ve bu grupta fiyatlar yüzde 11,43 oranında arttı. Diğer yüksek artış gösteren gruplar arasında yüzde 5,47 ile diğer harcamalar, yüzde 4,17 ile sağlık ve kişisel bakım, yüzde 4,06 ile konut ve yüzde 3,40 ile gıda harcamaları yer aldı.
Ulaştırma ve haberleşme harcamalarında neden azalma oldu?
Ekim ayında ulaştırma ve haberleşme harcamaları grubunda yüzde 0,62 oranında bir düşüş gözlemlendi. Bu düşüşün nedeni, muhtemelen petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar ve telekomünikasyon hizmetlerinde yapılan indirimler olabilir. Ancak bu düşüş, genel enflasyon seyrini dengelemek için yeterli olmamıştır.
Toptan fiyatlardaki artış perakende fiyatlara nasıl yansıyor?
Toptan fiyatlardaki artış, üretim ve tedarik zincirinin başlangıcındaki maliyetlerin yükselmesi anlamına gelir ve bu durum zamanla perakende fiyatlara yansıyabilir. İnşaat malzemeleri, yakacak ve enerji gibi temel kalemlerde yaşanan artışlar, uzun vadede tüketici fiyatlarına da yansıyacak ve vatandaşların harcamalarını etkileyecektir.
İstanbul’da yıllık enflasyon oranı nasıl hesaplanıyor?
İstanbul’da yıllık enflasyon oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre fiyatlardaki değişim oranının hesaplanmasıyla belirleniyor. İstanbul Ticaret Odası’nın 1995 baz yılına göre hazırladığı Ücretliler Geçinme İndeksi ve Toptan Eşya Fiyatları İndeksi, bu hesaplamalarda kullanılan temel endekslerdir. Bu yöntem, İstanbul’daki enflasyon oranlarının genel seyrini anlamak için önemli bir göstergedir.
Yorumlar kapalı.