Aliya İzzetbegoviç Kimdir? Aliya İzzetbegoviç Ne Zaman Öldü?

Aliya İzzetbegoviç Ne Zaman Öldü?

Aliya İzzetbegoviç, 19 Ekim 2003 tarihinde, 78 yaşında hayatını kaybetmiştir. İzzetbegoviç, özellikle Bosna Savaşı sırasında sergilediği liderlik ve barışçıl tavırla dikkat çekmiştir. Bağımsızlık mücadelesine öncülük eden İzzetbegoviç, Dayton Anlaşması ile Bosna-Hersek’in bağımsız bir devlet olarak tanınmasını sağlamıştır. Ölümünün ardından Saraybosna’daki Kovaçi Şehitliği‘ne defnedilmiştir. İzzetbegoviç, halkının gözünde sadece bir lider değil, aynı zamanda bir bilge ve barış elçisi olarak da anılmaktadır.

Aliya İzzetbegoviç Kimdir?

Aliya İzzetbegoviç, 8 Ağustos 1925 tarihinde Bosanski Šamacİstanbul’da Üsküdarlı bir Türk kadını olan Sıdıka Hanım ile evlenmiş, daha sonra ailesiyle birlikte Aziziye‘ye (bugünkü Bosanski Šamac) yerleşmiştir. Bu köklü geçmiş, Aliya’nın dünya görüşünün ve liderlik anlayışının temel taşlarını oluşturmuştur. Dedesi, kasabanın yöneticiliğini yaparken, I. Dünya Savaşı’nda Sırp halkını koruma altına alarak halk arasında saygı kazanmıştır.

Aliya’nın babası Mustafa, ailesi için daha iyi bir yaşam umuduyla Saraybosna’ya taşınmıştır. Genç Aliya burada hem dini hem de modern bir eğitim alarak kendini geliştirmiştir. Saraybosna’daki Birinci Erkek Lisesi’nde okurken, bir yandan komünist fikirlerle tanışan İzzetbegoviç, öte yandan İslami kimliği ile bu düşünceler arasında bir denge kurmaya çalışmıştır. Henri Bergson, Immanuel Kant ve Oswald Spengler gibi düşünürlerden etkilense de zamanla İslami değerlerin hayatında daha baskın bir yer edindiği bir inanç dönüşümü yaşamıştır.

Genç Müslümanlar Hareketi ve Siyasi Yolu

Aliya İzzetbegoviç, lise yıllarında Genç Müslümanlar Derneği‘ne katılarak, Bosnalı Müslüman gençlerin örgütlenmesinde aktif bir rol üstlendi. II. Dünya Savaşı sırasında Bosna’nın Hırvatistan egemenliğine girmesiyle birlikte, Saraybosna’daki baskılardan kaçıp Doğu Bosna’ya sığınmak zorunda kaldı. Savaşın ardından Tito’nun Partizan ordusunda zorunlu askerlik yaptı ve ardından İslami faaliyetleri nedeniyle 1946 yılında tutuklanarak üç yıl hapis yattı.

Serbest kaldıktan sonra Halide Hanım ile evlenen Aliya, eğitimini sürdürerek 1956 yılında Saraybosna Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Bu süreçte, Müslüman kimliğini koruyarak ülkedeki komünist rejimin baskılarına karşı direnç gösterdi.

1970 yılında yayımladığı “İslam Deklarasyonu”, İzzetbegoviç’in hayatında bir dönüm noktası oldu. Bu eser, Müslümanların modern dünyadaki zorluklarına dair çözüm önerileri sunduğu için Yugoslavya hükümetinin tepkisini çekti. 1983 yılında “Saraybosna Süreci” olarak bilinen davada tekrar tutuklanarak uzun süre hapis cezasına çarptırıldı. Ancak bu süreç, onun liderlik vasıflarının pekişmesini sağladı ve Müslüman entelektüellerden oluşan yeni bir liderlik kadrosu oluşturmasına zemin hazırladı.

Bağımsızlık Mücadelesi ve Bosna Savaşı

Aliya İzzetbegoviç, 1988 yılında hapisten çıktıktan sonra ülkedeki Müslümanların haklarını savunmaya devam etti. 1990 yılında kurduğu Demokratik Eylem Partisi (SDA) ile siyasi mücadeleye başladı. Bosna-Hersek’in 1992 yılında bağımsızlığını ilan etmesi, Sırp güçlerinin yoğun saldırılarına yol açtı. Üç yıl süren kanlı savaş sırasında İzzetbegoviç, hem askeri hem de diplomatik alanda halkının mücadelesini organize etti.

Savaşın sona erdiği Dayton Anlaşması (1995), Aliya İzzetbegoviç’in liderliğinde imzalandı. Anlaşma sayesinde Bosna-Hersek, uluslararası alanda bağımsız bir devlet olarak tanındı. İzzetbegoviç’in liderliği, savaşın zorluklarına rağmen barış ve adalet arayışından vazgeçmeyen bir tavır sergilemesiyle ön plana çıktı.

Siyasi Hayatın Son Yılları

Bosna-Hersek’in bağımsızlığını kazanmasının ardından, Aliya İzzetbegoviç 1996 yılında ülkenin üçlü Başkanlık Konseyi’nde görev aldı. Ancak sağlık sorunları nedeniyle 2000 yılında aktif siyasetten çekildi. İzzetbegoviç, son yıllarını daha çok yazı ve düşünce çalışmalarına adadı. Yaşamının her döneminde, halkına olan bağlılığı ve adalet arayışı ile anıldı.

Ölümü ve Mirası

Aliya İzzetbegoviç, 19 Ekim 2003 tarihinde hayatını kaybetti. Ölümünün ardından, halkın yoğun katılımıyla Saraybosna’daki Kovaçi Şehitliği’ne defnedildi. Mezarı, Bosnalılar ve tüm dünya için bir anma noktası haline gelmiştir. Onun barış ve adalet odaklı düşünceleri, yalnızca Boşnak halkı için değil, tüm insanlık için önemli bir miras olarak görülmektedir. İzzetbegoviç, savaşın yıkıcılığına rağmen halkına umut veren bir lider olarak tarihe geçmiştir.

Aliya İzzetbegoviç ne zaman öldü?

Aliya İzzetbegoviç, 19 Ekim 2003 tarihinde, 78 yaşında hayatını kaybetmiştir.

Aliya İzzetbegoviç kimdir?

Aliya İzzetbegoviç, Bosna-Hersek’in ilk Cumhurbaşkanı ve bağımsızlık mücadelesinin lideridir. “Bosna’nın Bilgesi” olarak anılan İzzetbegoviç, barışa ve adalete olan inancıyla tanınır.

Hangi eserleriyle tanınır?

İzzetbegoviç’in en önemli eseri “İslam Deklarasyonu” adlı metindir. Bu eser, modern dünyadaki Müslümanların karşılaştığı zorluklara yönelik çözüm önerileri sunar.