Türk Dil Kurumu’nun (TDK) Güncel Türkçe Sözlük’ü, dilimizin en kapsamlı kaynaklarından biridir. Bu sözlükte yer alan maddelerin hangi harfle başladığı ise dil ve alfabe ile ilgili ilginç bilgiler ortaya çıkarabilir. “Kim Milyoner Olmak İster?” yılbaşı özel bölümünde sorulan bu soru, Türkçe’de ünlü harflerle başlayan kelimelerin sayısı üzerine düşünmeye davet ediyor. Peki, sözlükte ünlü harflerle başlayan maddelerden en az hangisi yer alıyor?
Ünlü harfler (a, e, ı, i, o, ö, u, ü) Türk alfabesinin yapı taşlarından olsa da, bazıları kelime başlangıcı olarak daha az kullanılır. Bu soru, özellikle alfabe üzerine ilginç bir bilgi sunuyor.
Soru:
TDK Güncel Türkçe Sözlük’te yer alan tüm maddeler arasında, hangi ünlü harfle başlayanların toplam sayısı en azdır?
Şıklar:
A: I
B: İ
C: O
D: Ö
Doğru Cevap: A – I
Açıklama:
Türk Dil Kurumu’nun Güncel Türkçe Sözlük verilerine göre, ünlü harflerle başlayan kelimeler arasında “I” harfiyle başlayan kelimelerin sayısı en azdır. Türkçe’de “ı” harfiyle başlayan kelime sayısının az olması, bu harfin kelime başında kullanılma eğiliminin düşük olmasından kaynaklanır. Örneğin, “ıhlamur” veya “ırmak” gibi kelimeler oldukça sınırlıdır. Alfabetik sıralamada “ı” harfi ile başlayan kelimeler genellikle diğer harflere göre daha az yer kaplar.
Yanlış Şıkların Açıklamaları:
B: İ
Türkçe’de “i” harfiyle başlayan kelime sayısı “ı” harfiyle başlayanlardan çok daha fazladır. “İstanbul”, “isim”, “iz” gibi birçok kelime bu kategoriye girer. Dolayısıyla bu şık doğru değildir.
C: O
“O” harfiyle başlayan kelime sayısı da oldukça fazladır. “Orman”, “okul”, “otobüs” gibi kelimeler dilimizde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle bu şık doğru cevabı temsil etmez.
D: Ö
“Ö” harfiyle başlayan kelimeler “ı” harfiyle başlayanlara kıyasla daha fazladır. Örneğin, “öğrenci”, “öğretmen” ve “öneri” gibi kelimeler günlük hayatta sıkça kullanılan örneklerdir. Bu nedenle bu seçenek de yanlıştır.
Türkçenin yapısı, alfabenin işlevi ve kelime kullanımı üzerine yapılan bu tür analizler, dilimizin detaylarını anlamak ve zenginliğini keşfetmek açısından önemlidir.
